Wanneer de dagen korter worden, de temperaturen dalen, en het landschap langzaamaan verandert in een winterwonderland, dan weet je dat de winter is aangebroken. Sommigen vinden het heerlijk, anderen kunnen niet wachten tot de lente weer begint. Maar wat je ook van de koude maanden vindt, er is geen ontkomen aan. Dus waarom zou je er niet het beste van maken? Want koude winters lenen zich ook voor heel veel gezelligheid!
De wetenschap van koude winters
Ja, er is daadwerkelijk wetenschap achter waarom sommige winters kouder zijn dan andere. Factoren zoals de zeestromingen, zonneactiviteit en zelfs vulkaanuitbarstingen kunnen van invloed zijn op onze winterse omstandigheden. De termen “El Niño” en “La Niña” heb je misschien wel eens gehoord. Dit zijn klimaatfenomenen die een belangrijke rol spelen in het weer wereldwijd, en dus ook in hoe koud jouw winter wordt.
Het begrijpen van deze wetenschap kan je weliswaar niet warmer houden, maar het kan je wel helpen om te begrijpen waarom je misschien een extra dikke trui moet aantrekken dit jaar.
Wat is de koudste winter in Nederland?
De koudste winter in Nederland in de moderne meteorologische geschiedenis was die van 1962-1963. Deze winter staat bekend als de “Honderd Dagen Winter” en is een van de strengste winters van de 20e eeuw in Nederland. De koude periode begon op eerste kerstdag in 1962 en duurde tot in maart 1963. De gemiddelde temperatuur over de drie wintermaanden (december, januari, en februari) was -3.0 graden Celsius. In deze winter vroor het zo hard dat zelfs de grote rivieren zoals de Waal, de Rijn en de Maas dichtvroren, een zeldzaam verschijnsel.
Niet alleen was het extreem koud, maar er viel ook veel sneeuw. Dit leidde tot grote problemen voor het verkeer en de landbouw. Het openbare leven kwam in veel delen van het land tot stilstand. Auto’s konden niet meer rijden, treinen liepen vast en schepen konden niet varen. Mensen moesten inventief zijn om te overleven. Zo werden er bijvoorbeeld ijsbanen op de dichtgevroren rivieren en grachten gemaakt, zodat mensen schaatsend naar hun werk konden gaan.
De winter van 1962-1963 heeft een grote indruk achtergelaten en wordt vaak aangehaald als de maatstaf voor koude winters in Nederland. Het is tot op de dag van vandaag een periode die men zich nog levendig herinnert, vooral degenen die het zelf hebben meegemaakt.
Koude winters en gezondheid
Terwijl sommigen klagen over de kou, is er eigenlijk een zilveren randje. Wist je dat koude winters ook gezondheidsvoordelen kunnen hebben? Volgens sommige studies kan kou je metabolisme versnellen, wat betekent dat je meer calorieën verbrandt. Bovendien kan een frisse neus halen, zelfs in de kou, je humeur verbeteren en je immuunsysteem stimuleren.
Dat gezegd hebbende, let wel op voor winterse ziektes zoals griep en verkoudheid, en zorg dat je je handen goed wast en voldoende vitamine C binnenkrijgt.
Sneeuwpret en winterse activiteiten
Nu we toch bezig zijn met het omarmen van de koude winter, laten we eens kijken naar wat er allemaal te doen is. Natuurlijk denk je meteen aan sneeuwballengevechten, het bouwen van een sneeuwpop, en voor de avonturiers onder ons, wintersport zoals skiën of snowboarden.
Maar er is meer dan dat. Wat dacht je van ijsvissen, of een winterse hike? Voor de cultuurliefhebbers zijn er tal van winterfestivals en -markten. En laten we vooral niet de gezelligheid binnen vergeten. Een knisperend haardvuur, een warme kop chocolademelk en een goed boek kunnen een koude winteravond omtoveren tot een knusse belevenis.
Hoe blijf je warm?
Dit is misschien wel de grootste vraag die we onszelf stellen als de temperaturen dalen. Gelukkig zijn er tal van manieren om warm te blijven tijdens een koude winter:
Laagjes, laagjes, laagjes
Trek verschillende lagen kleding aan om de warmte vast te houden. Begin met een thermische onderlaag en bouw op naar een wind- en waterdichte buitenlaag.
Blijf actief
Fysieke activiteit helpt je lichaam om warmte te genereren. Dus als je het koud krijgt, is een beetje beweging nooit verkeerd.
Eet en drink warm
Warm eten en drinken kunnen wonderen doen. Een lekkere kop soep of een dampende mok thee kan je lichaam van binnenuit verwarmen.
Accessoires
Vergeet je handen, voeten en oren niet. Een goede muts, stevige handschoenen en warme sokken zijn een must.
Extra informatie
De geschiedenis van Hutspot (stamppot peen en uien)
De charme van zuurkoolstamppot
Een verrukkelijke veganistische stamppot
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© foto: 123rf.com